ups
ups چیست؟
ups یا منبع تغذیهٔ بدون وقفه (به انگلیسی Uninterruptible power supply ) وسیلهای است که در کنار یک رایانه (یا مصرفکنندهٔ برقی دیگر) نصب میشود و هنگام قطع یا تغییرات شدید ولتاژ ورودی، امکان ادامهٔ کار در حالت نرمال را برای مصرفکننده فراهم میکند.
UPS های کوچک معمولاً درون خود، یک باتری دارند که هنگام وجود برق در حالت عادی آن را شارژ میکنند. هنگام قطع برق یا افت ولتاژ زمانی که ولتاژ از یک مقدار کمتر شود UPS بهطور اتوماتیک منبع تغذیه رایانه را از برق شهر به باتری موجود درون خود تغییر میدهد این کار در مدت زمانی حدود یک یا ۲ میلیثانیه انجام میپذیرد و در نتیجه رایانه متوجه قطع جریان الکتریکی نشده و به کار خود ادامه می دهد.
در کشورهای پیشرفته علیرغم قطع برق شهر، دستگاه ups از وسایل ضروری کامپیوترها محسوب می شود. به عنوان مثال در صورت وجود کوچکترین اختلال در برق شهر بخش کنترل کامپیوتر، با تولید یک پالس موجب خاموش و روشن شدن مجدد (Restart) کامپیوتر می گردد. لذا با این عمل اطلاعاتی که در حافظه RAM سیستم وجود دارد، از بین رفته و زیان های جبران ناپذیری به کاربر وارد شده و حاصل کار کاربر در چند لحظه از بین می رود.
در مورد سایر سیستم های حساس نظیر دستگاه های مخابراتی و شبکه های اطلاعاتی نیز با قطع یا تغییر مشخصات منبع تغذیه، هماهنگی بخش های مختلف دستگاه به هم خورده و بر اثر قطع و وصل های متوالی، علاوه بر صدماتی که به قطعات دستگاه وارد می شود، عملکرد کل سیستم با اختلال مواجه میگردد. با توجه به مطالب فوق، نیاز به وجود دستگاهی که بتواند جایگزین مناسبی برای برق شهر در مواقع اضطراری گردیده و با حذف اختلالات شبکه تغذیه مدارات حساس را بر عهده گیرد، نمایان می شود.
برق اضطراری در چه سیستم هایی استفاده میشود؟
این نوع منابع تغذیه برق اضطراری که معمولا انرژی خود را از باتری ups تامین می کنند در مکان هایی مانند اتاق عمل بیمارستان – اتاق کامپیوتر یا دیتا سنتر – سیستم های نظامی و بانک ها و غیره مورد استفاده قرار می گیرند.
در مقابل سیستم هایی که از دیزل ژنراتور و مولد برای تولید برق اضطراری استفاده می کنند بدلیل اینکه موتور مکانیکی برای راه اندازی نیازمند زمان است همانگونه که پیش از این گفتیم دارای تاخیر در وصل برق اضطراری خواهند بود.
لذا با توجه به خصوصیات و نیاز محل مورد استفاده، یکی از این سیستم ها یا ترکیبی از هر دو نوع سیستم برق اضطراری (ups و ژنراتور) ممکن است استفاده گردد.
سیستم های حساس امنیتی و برق اضطراری
در سیستم های ایمنی و حفاظتی نظیر سیستم اعلام حریق و سیستم دوربین مدار بسته یا سیستم اعلام سرقت برق اضطراری بدون وقفه جزو اقلام ضروری سیستم بوده و بسیار مهم می باشد.
معمولا چون ولتاژ تغذیه این سیستم ها ولتاژ پایین dc و در حدود ۶ و ۱۲و ۲۴ ولت می باشد لذا در خود تابلوی اصلی سیستم محلی برای باتریهای اضطراری بجای ups در نظر میگیرند.
این باتری ها به مدار الکترونیکی تابلو وصل میگردند و در زمان وجود برق شهر توسط سیستم شارژ وآماده نگه داشته میشوند وهنگام قطع برق شبکه بدون تاخیر وارد مدار شده وبرق اضطراری سیستم را تامین می نمایند.
مدت زمان تامین برق اضطراری بستگی به ظرفیت باتری های مورد استفاده و مصرف سیستم دارد. مشخصات باتری مورد نیاز معمولا در راهنمای پانل اصلی ذکر میگردد. در صورت طولانی شدن زمان قطع برق شهر در اینگونه سیستمها باید قبل از اینکه شارژ باتری پایین بیاید و باطری ups کارآیی خود را از دست بدهد آنرا با باتری پر تعویض نمود.
برای کامپیوترها و سایر دستگاه هایی که در صورت قطع برق امکان از دست رفتن اطلاعات در آنها وجود دارد.
یا برای مواردی مانند تجهیزات اتاق عمل که نیاز به اعمال برق اضطراری می باشد. از منابع تغذیه بدون تاخیراستفاده میگردد.
در upsها برق باتری توسط مدار اینورتر به ولتاژ ۲۲۰ V AC تبدیل میگردد و در صورت قطع برق شهر در عرض چند میلی ثانیه در اختیار سیستم قرار میگیرد.
توان های مختلف سیستم های برق اضطراری
ups در توانهای متفاوتی نظیر ۳۰۰ -۷۰۰ -۱۰۰۰ -۶۰۰۰ – ۱۰۰۰۰ولت آمپر و … ساخته می شوند و باید با توجه به تعداد ومصرف دستگاه هایی که باید تغذیه شوند یوپی اس با توان مناسب را انتخاب نمود .
البته معمولا رنج upsهای بالای ۱۰KVA به صورت سه فاز استفاده می شود.
علاوه بر محدودیتی که توان خروجی ups در تعداد دستگاه های مورد تغذیه ایجاد میکند محدودیتی نیز در زمان تغذیه دستگاه ها وجود دارد. هر چه ظرفیت باطریها بیشتر باشد مدت طولانی تری میتوان دستگاهها را تغذیه کرد.
باتریها بطور جداگانه یا در کابینتهای خاصی (BATTERY PACK) قرار میگیرد و به ترمینال ورودی DC در پشت یو پی اس وصل می شوند. upsها با ولتاژ ,۱۲ V DC ۲۴و۴۸ تغذیه می شوند.
برای ولتاژ ۲۴ ولت دو باطری ۱۲ ولت و برای ۴۸ ولت ۴ باطری کاملا یکسان را با هم سری کرده و به upsوصل می کنند.
معمولاً upsها دارای تنظیم کننده اتوماتیک ولتاژمی باشند.